Бөтендөнья СПИДка каршы көрәш көне
Ел саен 1 декабрьдә Бөтендөнья СПИДка каршы көрәш көне билгеләп үтелә, ул һәрвакыт билгеле бер темага багышлана, быел – авырлыкларны җиңеп, СПИДка җавап чараларын трансформалаштырып.
ВИЧ-инфекция - кешенең иммунодефицит вирусы китереп чыгара торган йогышлы авыру. ВИЧ инфекциянең соңгы стадиясе СПИД (иммунодефицит синдромы) дип атала.
Татарстан Республикасы буенча ВИЧ-инфекция буенча тотрыклы эпидемиологик вәзгыять күзәтелә һәм Татарстан ВИЧ-инфекция таралуның уртача дәрәҗәсе булган төбәкләргә керә.
Татарстан Республикасы территориясендә 1987 елдан 27.11.2025 елга кадәр барлыгы 31468 ВИЧ-инфекция очрагы теркәлгән, 27.11.2025 елга 15832 кеше исәптә тора, шуларның 127се балалар. Бу ачыкланган очраклар, ә тагын күпме тикшерелмәгәннәр кала.
Алдагы еллардагы кебек үк ВИЧ йоктыруның җенси юлы өстенлек итүен дәвам итә ,узган елда аның өлешенә 86% туры килгән,ә агымдагы елда-90%.
ВИЧ-инфекциянең иң югары таралуы Бөгелмә, Әлмәт, Лениногорск, Зеленодольск районнарында, Казан һәм Чаллы шәһәрләрендә күзәтелә.
Саба районында 1.12.2025 елда 35 ВИЧ-инфекция очрагы ачыкланган, 26 кеше исәптә тора.
ВИЧ ничек күчә?
1 - җенси юл
2 - радиацияле кан аша. Бу еш кына наркотиклар инъекциясе өчен стериль булмаган инструментлар кулланганда, маникюр процедуралары, татуировкалар үткәргәндә була.
3 - вертикаль юл – анадан балага ВИЧ бирү - йөклелек, бала табу һәм имезү вакытында .
Кешегә ВИЧ йоктырганмы яки юкмы икәнен ничек билгеләргә?
Авыру башында кеше бернинди авыру билгеләрен дә сизмәсә дә, якыннарын йоктырырга мөмкин. Акрынлап ВИЧ кешенең иммун системасын җимерә (иммунодефицитның СПИД - синдромы үсә) һәм ул төрле йогышлы, онкологик авырулар белән авырый.
ВИЧ-инфекцияне вакытында ачыклау һәм СПИД стадиясе үсешенә юл куймау өчен вакытында тикшерелергә һәм кирәк булганда вируска каршы терапия алырга кирәк.
Синдә ВИЧ-инфекция бармы-юкмы икәнен анализга аз гына кан тапшырып белергә мөмкин. Инфекция йоктырганнан соң беренче 3 айда анализ тискәре булырга мөмкин, чөнки антитәнчекләр эшләп чыгарга өлгерми, шуңа күрә "хәвефле ситуацияләрдә" 3 айдан соң кабаттан кан тапшыру киңәш ителә.
Иртә диагностика һәм вакытында дәвалау сәламәтлекне сакларга ярдәм итәчәк һәм син якыннарыңның ВИЧ йоктырмаячагына ышаныч бирәчәк.
ВИЧка тест үткәрү өчен, Саба үзәк хастаханәсе, Шәмәрдән участок хастаханәсе поликлиникаларының процедура кабинетларында кан тапшырырга, ФАП фельдшерына мөрәҗәгать итәргә мөмкин.
Саба үзәк район хастаханәсендә ВИЧ-инфекция мәсьәләләре буенча эпидемиолог табибка яки инфекционист табибка мөрәҗәгать итеп киңәшләшергә була. Шулай ук җентекле мәгълүматны рф.Стопвичспид сайтында белергә мөмкин .
https://vk.com/wall-196345778_1618
Эпидемиолог Фәттахова Р. З.
ИП. 884362-2-34-40