Алкоголь һәм яман шеш
Алкоголь һәм рак: яшерен элемтә, аның турында аз сөйлиләр
Алкоголь, киң таралган психоактив матдә буларак, еш кына норма яки хәтта файда буларак кабул ителә, ләкин җитди куркынычлар, шул исәптән яман шеш тә китерә. 2023 елда алкогольдән 42 152 кеше үлгән, аларның күбесе эшкә яраклы яшьтәгеләр. Бу сан алкоголь белән бәйле авырулардан читләтеп үлүләрне исәпкә алмый.
Ни өчен алкоголь яман шеш куркынычын арттыра?
• Ацетальдегидның токсиклыгы: организмда таркалып, алкоголь канцероген ацетальдегид хасил итә, ул ДНКны зарарлый һәм күзәнәкләрнең контрольсез үсешен китереп чыгара.
• Ялкынсыну һәм оксидлашу стрессы: Алкоголь ялкынсынуга һәм күзәнәкләрне таркатучы һәм тукымаларга хроник зыян китерүче ирекле радикаллар барлыкка килүгә китерә.
• Витаминнарны үзләштерүнең бозылуы: ДНК репарациясе өчен кирәкле фолий кислотасын (В9 витаминын) сеңдерү начарая.
• Гормональ үзгәрешләр: хатын-кызларда эстроген дәрәҗәсен күтәрә, сөт бизендә яман шеш куркынычы арта.
• Иммунитетның какшавы: организмның аномаль күзәнәкләрне танып белү һәм юк итү сәләтен киметә.
Яман шешнең нинди төрләре алкоголь белән бәйле?
Алкогольне даими һәм артык куллану авыз куышлыгында, йоткылыкта, үңәчтә, бавырда, сөт бизендә, юан һәм туры эчәклектә, шулай ук, бәлки, ашказанында яман шеш үсеше куркынычын арттыра.
Кем зуррак куркынычка дучар?
Куркыныч генетикага, тәмәке тартуга (алкогольнең тәэсирен көчәйтә), яшькә/җенескә (хатын-кызлар йомшаграк) һәм яшәү рәвешенә/туклануга бәйле.