Хроник йогышлы булмаган авырулар Россиядә инвалидлыкның һәм вакытыннан алда үлемнең төп сәбәбе булып тора. Шулай итеп, алар үлем очраклары өлешенә барлык очракларның 70% ы туры килә, шуларның 40% тан артыгы вакытыннан алда.
Кешедә хроник йогышлы булмаган авырулар генетик, физиологик, экологик һәм үз-үзен тотыш факторлары йогынтысы нәтиҗәсендә формалаша. Мондый авыруларга яман шешләр, сулыш органнары һәм кан әйләнеше системасы авырулары, шикәр чире керә.
Хроник йогышлы булмаган авырулар үсешенә дөрес тукланмау, физик активлыкның түбән булуы һәм симерү, зарарлы гадәтләр – алкоголь куллану һәм тәмәке тарту, канда кан басымы һәм холестеринның югары булуы ярдәм итә.
Хроник йогышлы булмаган авыруларны профилактикалау үз сәламәтлегеңнең торышын контрольдә тотуга, даими рәвештә профилактик медицина тикшерүләрен һәм диспансеризация узуга, шулай ук сәламәт туклану принципларын үтәүгә, физик активлыкны арттыруга һәм зарарлы гадәтләрдән баш тартуга нигезләнгән.
Кандагы холестерин һәм глюкоза дәрәҗәсен, кан басымын даими үлчәргә, тоз куллануны тәүлегенә 5 граммга кадәр киметергә, көндәлек рационда җиләк-җимеш һәм яшелчәләр, кузаклылар һәм кыяклылар санын арттырырга, шулай ук газлы эчемлекләр һәм шикәр күләме югары булган башка азык-төлек продуктларын куллануны чикләргә киңәш ителә.
Даими физик активлык хроник йогышлы булмаган авыруларны профилактикалауның мөһим төре булып тора. Өлкәннәргә атнага 75 минут интенсив физик активлыкка яки 150-300 минут уртача аэроб активлыкка, ә балалар һәм яшүсмерләргә көненә 60 минут вакыт бирергә киңәш ителә.