Коррупциягә каршы мәгълүмат почмагы
Коррупциянең нәрсә икәнен күпләр белә. Шулай да, искәртеп узабыз, коррупция ул:
- хезмәт урыныннан явызларча файдалану;
- ришвәт бирү һәм алу;
- вәкаләтләрне дөрес кулланмау;
- коммерцияле ришвәт алу;
- физик затның җәмгыять һәм дәүләтнең законлы мәнфәгатьләренә каршы үз вазифаи урыныннан законсыз файдалануы.
Ришвәт бирү өчен нинди җәза каралганын аңлатыйк.
1. Вазифаи затка, чит ил вазыйфаи затына яки халыкара иҗтимагый оешманың вазыйфаи затына шәхсән яки арадашчы аша (шул исәптән, вазыйфаи зат күрсәтмәсе буенча ришвәт башка физик яки юридик затка тапшырылганда) ришвәт бирү ике елга кадәр ирегеннән мәхрүм итүдән алып, биш тапкырдан ун тапкырга кадәр ришвәт күләмендә штраф белән җәзалана.
2. Вазифаи затка, чит ил вазыйфаи затына яки халыкара иҗтимагый оешманың вазыйфаи затына шәхсән яки арадашчы аша (шул исәптән, вазыйфаи зат күрсәтмәсе буенча ришвәт башка физик яки юридик затка тапшырылганда) ришвәт бирү биш елга кадәр ирегеннән мәхрүм итүдән алып, биш тапкыр ришвәт суммасыннан унбиш тапкыр ришвәт күләменә кадәр штраф белән җәзалана.
3. Вазифаи затка, чит ил вазыйфаи затына яки халыкара иҗтимагый оешманың вазыйфаи затына шәхсән яки арадашчы аша ришвәт бирү (шул исәптән, вазыйфаи зат күрсәтмәсе буенча ришвәт башка физик яки юридик затка тапшырылганда) алдан ук законсыз гамәлләр кылган (эш итмәү) өчен сигез елга кадәр ирегеннән мәхрүм итүәдән алып, утыз тапкыр сумма күләменә кадәр штраф белән җәзалана.
4. Бу статьяның беренче - өченче өлешләрендә каралган гамәлләр, әгәр алар кылынган булса:
а) алдан килешү буенча кешеләр төркеме яки оешкан төркем;
б) зур күләмдә, җиде елдан унике елга кадәр ирегеннән мәхрүм итү, алтмыш тапкыр ришвәт күләмендә штраф һәм билгеле бер вазифаларны биләү яки җиде елга кадәр билгеле бер эшчәнлек белән шөгыльләнү хокукыннан мәхрүм итү белән җәзалана.
5. Әлеге статьяның беренче - дүртенче өлешләрендә каралган, аеруча зур күләмдә кылынган гамәлләр, җитмеш тапкыр ришвәт күләмендә штраф һәм билгеле бер вазифаларны биләү яки билгеле бер эшчәнлек белән ун елга кадәр шөгыльләнү хокукыннан мәхрүм итеп, сигез елдан унбиш елга кадәр ирегеннән мәхрүм ителүгә кадәр җәзалана.
Ришвәт биргән кеше, әгәр ул җинаятьне ачуга һәм (яки) тикшерүгә актив ярдәм иткән һәм аңа карата вазифаи зат тарафыннан ришвәт алу булган булса, яки җинаять кылганнан соң кеше үз теләге белән җинаять эше кузгатырга хокуклы органга ришвәт бирү турында хәбәр иткән булса, җинаять җаваплылыгыннан азат ителә.