Иштуган авыл мәдәният йортын капиталь ремонтлау эшләре дәвам итә

2024 елның 10 апрелендә Иштуган мәчетендә Мөселманнар иртә таңнан Ураза бәйрәменә җыелдылар. Алар имамның вәгазьләрен тыңладылар һәм иртәнге һәм бәйрәм намазларын укыдылар.

Ураза вакытында кичке аш ашау-мөгаен, мөселманнар өчен тәүлекнең иң көтелгән вакыты. Бу гаиләгә, дусларга бер өстәл артында җыелу гына түгел, ә изге Рамазан ае дәвамында һәр көнне диярлек үткәрелә торган бәйрәм дә. Нәкъ менә ифтарлар, бөтен өммәтне берләштерүче, бәйрәм атмосферасын тоярга мөмкинлек бирүче вакыйгалар буларак, Рамазанны үзенчәлекле ай итәләр.

Иштуган авыл мәчетендә ифтар ашы узды. Мөселманнар сөйләшкәннән соң, алар бергә намазга бастылар. Аннан соң ифтар кунаклары сыйландылар һәм мул табын артында аралаштылар. Кичә, ислам канунының барлык чараларын үтәп, дустанә атмосферада үтте.

Иштуган мәдәният йорты белгечләре Халыкара шырпы көненә багышланган "Шырпы көне" танып белү-уен программасын үткәрде. Башта балалар шырпының хуҗалыкта кирәкле әйбер булуын, бигрәк тә походта, дачада булуын беләләр. Ләкин бу бик куркыныч.  Әмма, куркынычсызлык техникасын истә тотсак, шырпы иҗат һәм спорт белән шөгыльләнү өчен чиксез мөмкинлекләр бирә. Катнашучылар моңа инандылар. Ике командага бүленеп, алар төрле конкурсларда ярыштылар: тартмаларны башларына, җилкәләренә салып, шырпылардан төрле әйберләр төзергә, паровозны җыярга, шырпыдан «Балаларга шырпы уенчык түгел" дигән фразаны куярга. Ике команда да барлык конкурсларны һәм эстафеталарны лаеклы җиңде, шырпының файдасы турында кызыклы мәгълүмат алды һәм ут белән эш иткәндә куркынычсызлык кагыйдәләрен искә төшерде.  Чара ахырында барлык катнашучылар да татлы призлар алды.

Гофрирланган кәгазь чәчәкләр-теләсә нинди бәйрәм өчен матур бизәк. Букетларны бүләк итеп кенә калмыйлар, аларны интерьерларны бизәү һәм бәйрәм өстәлләрен бизәү өчен кулланалар. DIY кәгазеннән арзан һәм матур чәчәкләр ясарга мөмкин.  Иштуган мәдәният йорты белгечләре Пушкин картасы буенча «Гофрирланган кәгазьдән чәчәкләр» мастер-классын үткәрәләр. Чара барышында сәнгать җитәкчесе М. Т. Гайнетдинова чәчәкләр ясаганда кулланыла торган кәгазьнең төрле төрләре турында сөйләде, гофрирланган кәгазь белән эшләүнең техник алымнарын күрсәтте: яфрак ясау, яфракларны ничек җыярга кирәклеген һәм бизәү. Һәрбер мастер-класс әгъзасы чәчәкне булдыруның барлык этапларын үтәргә һәм чәчәкне үз куллары белән җыярга тырышты. Мастер-класс катнашучыларга иҗади активлыкларын күрсәтергә, эмоциональ канәгатьлек хисләрен кичерергә ярдәм итте. Чәчәкләр бик матур һәм хәтта хуш исле булып чыкты.

Яшүсмерләрнең мәдәни дәрәҗәсен күтәрү максатыннан, Иштуган мәдәният йорты белгечләре "Без этикет турында нәрсә беләбез»дигән ачылыш сәгате үткәрде. Алып баручы «этикет» сүзенең барлыкка килү тарихы турында сөйләде, этикетның барлык кагыйдәләрен белгән һәм аларны үтәгән кеше мәдәниятле һәм тәрбияле булуын искәртте. Балаларга мондый сорауларга җавап бирергә тәкъдим иттеләр: нигә әдәпле булырга, төрле кешеләр белән сөйләшкәндә нинди ераклыкта булырга һәм аларга ничек мөрәҗәгать итәргә, өстәл артында үзеңне ничек тотарга, ничек киенергә, җәмәгать урыннарында нинди тәртип булырга тиеш. Чара барышында балалар «Этикет», «әдәплелек», «сәлам»сүзләренең мәгънәсе турында белделәр. Этикетның төп таләпләре белән таныштылар. Уен ситуацияләре ярдәмендә балалар җәмәгать урыннарында мәдәни тәртип кагыйдәләрен искә төшерделәр. Моннан тыш, аралашу культурасы күзлегеннән анализланган хәлләр дә җиңелә. Балалар «әдәпле мин»викторинасында актив катнаштылар. Уен барышында балалар мәктәптә, җәмәгать транспортында, кунакларда, телефон аша аралашканда үз-үзләрен тоту кагыйдәләрен искә төшерделәр.

     Ахырда, алып баручы балаларга киләчәктә белгәннәрен гамәлдә кулланырга теләде һәм игелеклелекнең кискен дефициты шартларында кешеләргә карата ихлас һәм кунакчыл мөнәсәбәт, шәфкатьлелек һәм риясызлык турында онытмаска кирәклеген ассызыклады.

Сәламәтлек-кешенең иң кыйммәтлесе, ул һәр байлыктан да кадерлерәк. «Акчаны югалттым, бернәрсә дә югалтмадым " дигән мәкаль юкка гына түгел. Вакытны югалттым күп югалттым. Сәламәтлеген югалтты - барысын да югалтты. Шуңа күрә балачактан ук үз сәламәтлегеңә игътибарлы булу бик мөһим. 13 мартта Иштуган мәдәният йорты белгечләре «Сәламәтлек әлифбасы»дигән әңгәмә үткәрделәр. Фельдшер сәламәт яшәү рәвешенең әһәмияте, аның кыйммәте, һәр кешенең тормышындагы роле турында сөйләде. Чара барышында зарарлы гадәтләр, витаминнар, дөрес туклану, көн режимы турында фикер алыштылар. Сәламәт туклану һәм үләннәр, җиләк-җимеш һәм яшелчәләрнең шифалы үзлекләре турында сөйләштек. Физкультура һәм спорт белән шөгыльләнү сәламәтлек өчен бик файдалы, диделәр. Укучылар үзләренең белемнәре, көн тәртибе белән уртаклаштылар, сәламәтлекләренә кагылышлы барлык нәрсәләр турында сөйләделәр. Чара барышында укучылар бик теләп зарядка ясадылар «Спорт һәм туклану», «Хис органнары», «Мәкальне тәмамла» викториналарында һәм конкурсларында катнаштылар. Чара барышында балалар сәламәт яшәү рәвеше буенча кирәкле белем, күнекмәләр алдылар һәм аларны көндәлек тормышта кулланачаклар.

Монисто-удмурт хатын-кызларының традицион күкрәк бизәге. Монисто берничә рәт җепләрдән торган муенсадан тора, аларга тәңкәләр, муенсалар һәм башка бизәнү әйберләре тегелгән.

 Иштуган мәдәният йорты Удмурт милли бизәге мониста ясау буенча мастер - класс үткәрде. Сәнгать җитәкчесе монистоның барлыкка килү тарихы турында сөйләде һәм аның төрләре белән таныштырды. Бу бизәнү әйберләре олы кызына мирас итеп бирелгән, калганнары монистоны үзләре ясаган. Оригиналь муенса Начар күздән һәм явыз көчтән көчле саклау, шулай ук акча җәлеп итү өчен талисман. Удмурт монистосының бөтен хуҗалыктан кыйммәтрәк булуы гаҗәпләндерә. Биҙәлеш өчен нигезне ничек ясарга кирәклеген аңлаттылар, тәңкәләрдән дөрес композиция урнаштырырга һәм аларны әйбергә тегәргә өйрәттеләр. Үз кулларың белән тәңкәләрдән якты кыңгыраулы муенса ясау бөтенләй авыр түгел, иң мөһиме-сабырлык, игътибарлылык һәм тырышлык. Осталар стильле, оригиналь, нәфис бизәкләр ясаганнар һәм алынган нәтиҗәдән канәгать калганнар.

Кышның очыш вакытында диярлек Россиядә киез итек көнен бәйрәм итәләр. Сарык йоныннан ясалган бу кышкы аяк киеме безнең илдә инде берничә гасыр дәвамында традицион һәм яраткан. Һәр заман өчен бер нәрсә бар, мода аларга тәэсир итми. Бу киез итекләр, чүсинкәләр кыш көне тиңдәшсез алыштыргысыз аяк киеме.  Бу көнне Иштуган мәдәният йорты белгечләре укучылары белән уеннар һәм күңел ачулар аша рус халкының традицияләрен саклау максатыннан «Итек көне» уен программасын үткәрәләр. Балаларны киез итекнең барлыкка килү тарихы белән таныштырдылар, валенкалар турында кызыклы фактлар сөйләделәр. Һәр йортта, борынгы рус традициясе буенча, бер пар итек булырга тиеш, хәтта сувенир итекләр булса да. Тормыш бәхетле булсын өчен, өй тулы касә булырга тиеш. Берсенә тәңкә, икенчесенә конфет куярга кирәк. Балалар кроссвордны чиштеләр, итекләр турында мәкальләр, шигырьләр һәм такмаклар укыдылар, эстафетада катнаштылар. Катнашкан өчен барысы да татлы призлар алдылар.

Сугышчы-интернационалистларны искә алу көне (яки Ватаннан читтә хезмәт бурычын үтәгән россиялеләрне искә алу көне) кысаларында Иштуган мәдәният йорты белгечләре «сугышчы — интернационалистны котла»акция-котлау үткәрделәр. Әлеге акцияне үткәрү максаты рухи һәм әхлакый әхлакый сыйфатларны үстерү һәм тәрбияләү, актив гражданлык һәм патриотик позицияләрне формалаштыру, Ватаннан читтә интернациональ бурычын үтәгән сугышчыларга бурыч хисе, хөрмәт тәрбияләү булды. Безнең очрашуда сугыш хәрәкәтләрендә катнашучылар: Әхмәдуллин Ибраһим, Мәүлитов Фларид, Пухов Александр, Иванов Валерий катнашты. Очрашу барышында алар үзләре турында сөйләделәр, сорауларга җавап бирделәр, хезмәт елларын, сугышчан иптәшләрен искә алдылар. Без кызыксынып тыңладык һәм сораулар бирдек. Сугыштан кайтмаганнарны бер минут тынлык белән хөрмәтләделәр. Соңыннан аларга рәхмәт сүзләре җиткерделәр, бәйрәм белән котладылар, котлау открыткалары һәм бүләкләр тапшырдылар.