Татарстан Росреестрында ЕГРНнан өземтәләрдәге үзгәрешләр турында сөйләделәр
2023 елның 1 мартыннан гражданнарның шәхси мәгълүматларын өстәмә яклауны тәэмин итәчәк закон үзгәрешләре үз көченә керә.
Хокук ияләренең әлеге белешмәләре күчемсез милек хуҗасы үз фамилиясе, исеме, атасының исеме һәм туган көне турында махсус гариза буенча мәгълүмат ачкан очракта гына булачак. Моның өчен теләсә нинди уңайлы формада, шул исәптән онлайн режимда, хуҗа Росреестрга мөрәҗәгать итә һәм ЕГРНга тиешле язуны кертә ала. Күчемсез милек хуҗаларының шәхси мәгълүматларын ачу турында гаризалар банкларның һәм Росреестрның мәгълүмат каналлары аша, шулай ук бүгенге көндә булган барлык ысуллар (КФҮ, Росреестр сайты, дәүләт хезмәтләренең бердәм порталы) аша бирелергә мөмкин.
Мондый язма булмаганда, ЕГРНнан белешмәләр язма гариза нигезендә һәм бары тик гражданнарның хокукларын һәм законлы мәнфәгатьләрен яклау максатларында гына нотариус таләбе буенча тапшырылырга мөмкин. Моның өчен нигез закон белән катгый көйләнә һәм нотариусның тулы җаваплылыгын үз эченә ала. Әйтик, бер гражданга өстән фатир милекчесе кем булуы турында мәгълүмат кирәк булырга мөмкин, әгәр аның торагын кулга алсалар яки участок чиге буйлап күршесе белән җир бәхәсе булса.
Күчемсез милекне сату турында Карар кабул итеп, кызыксынган Хокук иясе килешүне үткәрүнең үтә күренмәлелеген тәэмин итү өчен үз мәгълүматларын ачарга әзер булачак, ә сатып алучы тарафыннан нотариаль гамәл кылу өчен, запрос биргәндә регламентны үтәп, «законлы» кызыксыну кирәк булачак, бу сатып алучының үзе дә, нотариусның да тулы җаваплылыгын күздә тота. Бу кешеләрнең шәхси мәгълүматларын саклап калу һәм халык мәнфәгатьләре балансын тәэмин итәчәк.
Моннан тыш, сатучы Росреестр сайтында сервис ярдәмендә аның чынбарлыгын тикшерә ала торган сатып алучыга ЕГРНнан гариза тапшыра ала. "Фатир тарихын" тикшерү мөмкинлеген саклап калу өчен, закон объектның элеккеге милекчеләре турында мәгълүматларны ачканда белешмәләрне ачуны күздә тота.
Гариза бирүчеләрнең хокукларын яклау өчен, ЕГРНнан чыккан хисапның дөреслеген махсус QR-код ярдәмендә тикшерергә мөмкин булачак. Росреестр тарафыннан ведфрлы корал эшләнгән, ул ведомствоның рәсми сайтында булачак (rosreestr.gov.ru 2023 елның 1 мартыннан. Хәзерге вакытта хезмәт тест уза. QR-кодны сканерлап документ тапшырылачак кызыксынучы зат тәкъдим ителгән мәгълүматларның раслануын яисә аларны кире кагуын алачак. Бу килешү ясаганда потенциаль куркынычларны бетерәчәк һәм аның юридик чисталыгын гарантияли.
Шул ук вакытта Закон юридик затлар булган күчемсез милек хокукына ия булучыларга кагылмый. Алар турында мәгълүматлар элеккечә ачык булачак һәм ЕГРНнан алынган өземтәләрдә күрсәтеләчәк.
Татарстан Росреестрында аңлатуларынча, ЕГРНнан шәхси мәгълүматларны Хокук иясе ризалыгыннан башка тапшыруны тыю күчемсез милек базарында килешүләр уздырганда үзара җаваплылыкны арттырачак һәм мошенниклык очракларын бетерергә ярдәм итәчәк.
"ЕГРНДАГЫ күчемсез милек хуҗалары турындагы мәгълүматларның тулы Ачыклыгы күп гражданнарны, аеруча картларны һәм ялгыз яшәүчеләрне борчый иде. Күпләр хәтта шәхси мәгълүматларының бердәм дәүләт күчемсез милек реестрында ачык керү аша бирелүен дә белмиләр. Мисал өчен, ялгыз яшәүче пенсионерның фатиры турында белешмәләр алган һәр кеше фатирның адресы, ул урнашкан кат һәм милекченең үзе турында мәгълүмат алган. Шулай итеп, хокукка каршы ниятләре булган кешеләргә мондый мәгълүматтан мондый милеккә физик йогынты ясау өчен файдаланырга бернәрсә дә комачауламады. Шәхси мәгълүматларны яклауны көчәйтү инициативасы мондый очракларны киметүгә юнәлдерелгән", - дип шәрехли Татарстан Росреестры җитәкчесе урынбасары вазыйфаларын вакытлыча башкаручы Нияз Галиәкбәров.
РОСКАДАСТР ЕГРНнан мәгълүмат бирә. Ел саен татарстанлылар ЕГРНнан 6 млн.тирәсе мәгълүмат сорый.
"Без шулай ук ЕГРНнан шәхси мәгълүматларны Хокук иясе рөхсәтеннән башка тапшыруны тыю күчемсез милек базарында килешүләр уздырганда үзара җаваплылыкны арттырачак һәм мошенниклык очракларын бетерергә ярдәм итәчәк дип саныйбыз. Моннан тыш, мондый чара базарда намуссыз катнашучыларны ЕГРНнан белешмәләрне сату һәм игезәк сайтларны булдыру мөмкинлегеннән мәхрүм итәчәк. Халыкара тәҗрибә шулай ук өченче затларга күчемсез милек объектлары милекчеләре турындагы мәгълүматларны тапшыру рөхсәт ителми, яисә законнар белән чикләнә», - дип шәрехли Татарстан Республикасы буенча Роскадастр филиалы директоры урынбасары Андрей Парамонов.
Игътибар
Дәүләт Думасы беренче укылышта Росреестрның ЕГРНДАГЫ мәгълүматларны хокукка каршы тарату өчен җаваплылык билгеләү турындагы закон проектын кабул итте. Әлеге документ белән гражданнарның һәм дәүләт мәгълүмат системаларының хокукларын яклауның гамәлдәге механизмнарын көчәйтү, ЕГРНнан белешмәләрне саткан өчен һәм игезәк сайтлар булдырган өчен административ җәза билгеләү тәкъдим ителә (2022 елда гына Ведомство шундый ресурсларның 90нан артыграгы эшен туктата алган).
Аерым алганда, ЕГРН мәгълүматларын хокукка каршы тараткан өчен 15-25 мең сум (гражданнар өчен), 40-50 мең сум (вазыйфаи затлар өчен), 350-400 мең сум (юридик затлар өчен) административ хокук бозулар турындагы эшләр Росреестр тарафыннан кузгатылачак, ә судта тикшереләчәк.