ЯҢАЛЫКЛАР

Ел саен 3 сентябрьдә Россия терроризмга каршы көрәштә теләктәшлек көнен билгеләп үтә. Бу көн 2004 елның беренче сентябрь көннәрендә Беслан шәһәрендә булган фаҗигале вакыйгаларга багышланган. Террорчылык гамәлләре корбаннарын искә төшереп,бу җинаятьче акылсызлыкның үсүенә юл куймас өчен без террорчылыкка каршы торуда бердәм булырга тиешбез. Явлаштау авыл китапханәсе террорчылыкка каршы көрәштә теләктәшлек көненә багышланган «Терроризмга “Юк” дибез» исемле хәтер сәгате үткәрде. Чара барышында балаларга терроризмның нәрсә икәнлеге турында сөйләде, террорчылык акты вакытында үз-үзеңне тотуның төп кагыйдәләрен искә төшерделәр, «чит кеше» ситуациясендәге гамәлләрне тикшерделәр. Бесланның коточкыч фаҗигасенә аерым игътибар бирелде, балаларга  вакыйгалар хроникасы, террорчыларның рәхимсезлеге һәм кешелексезлеге, спецназның, укытучыларның һәм ата-аналарның батырлыгы  турында сөйләнде.

5 сентябрьдә «Террорчылыкка каршы теләктәшлек көне» кысаларында Лесхоз өлкәннәр һәм инвалидлар интернат-йортында мәдәният йорты хезмәткәрләре, китапханә белән берлектә, «Террорчылыкны туктату. Экстремизмга-юк! Дөньяга тынычлык кирәк!». Өлкән яшьтәге кешеләр һәм сәламәтлек мөмкинлекләре чикләнгән кешеләр еш кына куркынычсызлык чараларын санга сукмыйлар һәм оныталар. Шуңа күрә мондый гражданнарның шәхси куркынычсызлыгы белән бәйле проблемалар бик актуаль. Тәрбияләнүчеләрне «Террорчылык» төшенчәсе, аның барлыкка килү сәбәпләре, мөмкин булган нәтиҗәләр, куркыныч килгәндә үз-үзеңне тоту кагыйдәләре, шикле предметлар табылганда мөмкин булган гамәлләр белән таныштырдылар. Чараның төп максаты катнашучыларны экстремаль һәм гадәттән тыш хәлләрдә дөрес ориентлашырга һәм эш итәргә, психологик яктан үз-үзеңне яклауга әзер булырга, шикле кешеләргә, предметларга, теләсә нинди шикле вак-төяккә игътибар итәргә, шикле кешегә кичекмәстән хәбәр итәргә өйрәтү иде.

3 сентябрь терроризмга каршы теләктәшлек көне уңаеннан, 4 сентябрь көнне Сатыш авыл китапханәсендә “Беслан трагедиясе безнең йөрәкләрдә” дигән темага хәтер сәгате үткәрелде. Китапханәче Беслан шәһәрендә 1-3 сентябрь көннәрендә булган фаҗига турында сөйләде, тоткынга алган очракта үз- үзеңне тоту кагыйдәләре турында искәртте.

Саба район китапханәсендә Республикакүләм методик семинар
5 сентябрь көнне Саба район китапханәсендә “Экология һәм яшьләр: экологик культураны формалаштыруда китапханәнең роле” республикакүләм методик семинар узды. Республиканың төрле районнарыннан китапханәчеләр килде. Чараны Район китапханәсе янәшәсендәге “Тукай” паркыннан башлап җибәрдек. Г.Тукайның әсәрләреннән әкияти тере күргәзмәләр каршы алды килгән кунакларны. Тукай һәйкәле янәшәсендә, Г.Тукай тормышындагы хатын-кыз образлары сәхнәләштерелде. Җаннарга уелган Тукай чыгышы, беркемне дә битараф калдырмады.
Кунакларга китапханә буенча экскурсия үткәрелде, китапханәнең  тарихы, эшчәнлеге һәм укучылар өчен  булган яңа мөмкинлекләр белән таныштылар.
Семинарның рәсми өлешен Саба районы башлыгы Минниханов Рәис Нургали улы ачып җибәрде.
Республика  китапханәләре эшчәнлеге, проектлар, алга куелган планнар буенча  Татарстан Республикасының "Республика яшүсмерләр китапханәсе" директорының инновацион һәм методик эшчәнлек буенча урынбасары Шайтанова Наталья Александровна чыгыш ясады.  
Семинар Республикакуләм Модель китапханәләре вәкилләре чыгышлары белән үрелеп барды.
Семинарның икенче өлеше “Ямьле Саба” яр буенда дәвам итте. Беренче тукталыш “Изге кул” чишмәсе янында булды. Саба ягында үскән файдалы үләннәрдән, чишмә суын эчеп үскән якташ язучыларның китапларыннан күргәзмә белән танышып,  “Таң суы” йоласы белән таныштылар, чишмәнең тарихын белделәр. “Ягүр” чишмәсе янында халкыбызның милли йоласы “Каз өмәсеннән” бер күренеш карап, беразга гына булса да милли татар рухын күзалладылар. “Келтер” чишмәсендә борынгыдан килгән йола “Самавар агарту», “Яшь киленгә су юлын күрсәтү”  күренешләре, татар халкының милли гореф-гадәтләргә тугры калып яшәве  чагылыш тапты.  Семинарның бу милли рухлы өлеше кичке җырлы-биюле уеннар белән төгәлләнде.

4 сентябрьдә Шәмәрдән авыл китапханәчесе «Үсеш» Шәмәрдән лицееның 3 «В» сыйныф укучылары белән «Борчылмыйча һәм күз яшьләре» Хәтер сәгатен үткәрде. Чара истәлек датасына - террорчылыкка каршы көрәштә теләктәшлек көненә багышланган иде. Россиянең бу истәлекле датасы 2005 елда «Россиянең хәрби даны көннәре турында» Федераль закон белән билгеләнгән һәм Беслан шәһәрендә булган фаҗигале вакыйгалар белән бәйле. Очрашу башында китапханәче балаларны «террор», «террорчылык», «террорчылар» төшенчәләре белән таныштырды, аннары балаларга бөтен кешелек террорчылыгына нинди куркыныч янавы турында сөйләде. Шулай ук Тынычлык  сүзенә аңлатма таптылар. Чара азагында укучылар күгәрченнәрне планетабызга беркеттеләр һәм дөнья терроризмга урын булмаганда гына үсә ала дигән нәтиҗәгә килделәр.

4 сентябрь көнне Шәмәрдән авыл китапханәсендә террорчылыкка каршы теләктәшлек көненә багышланган «Террорчылыкка каршы китапханә» күргәзмә оештырылды. Китапханәчеләр китапханә укучыларына теракт янаганда үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен белү, шундый катлаулы ситуацияләрдә үзеңне ничек тотарга кирәклеге турында сөйләделәр. Теракт барлыкка килгән вакытта үз-үзеңне тоту кагыйдәләренә аерым игътибар бирелде, шикле предметлар табу һәм мондый вәзгыять килеп чыккан очракта үзеңне һәм якыннарыңны ничек сакларга

Сентябрь-уку елы башы. Мәктәп яңадан белемгә, яңа һәм билгесезлеккә омтылучы һәркем алдында ишекләрен ача. Бүген, 4 сентябрь көнне Олы Нырты авыл китапханәсе мөдире " мәктәп еллары искиткеч» дигән китап күргәзмәсе оештырды һәм актив укучылар белән әдәби сәгать үткәрде . Китап күргәзмәсендә укучыларын күңелле дәресләргә чакырып кына калмыйча, мәктәп укучылары өчен иң якын темаларга-мәктәп, уку, дуслык темаларына тарихлары белән уртаклашачак искиткеч балалар шагыйрьләренең һәм язучыларының әсәрләре тәкъдим ителде. Чара азагында китапханәче укучыларга китапханә аларның тугры дусты һәм уку процессында ярдәмчесе булуын искәртте.

2024 елның 5 сентябрендә Республика яшүсмерләр китапханәсе «Татарстан Республикасының Саба үзәкләштерелгән китапханә системасы» белән берлектә Татарстан Республикасының муниципаль модельләр китапханәсе белгечләре өчен «Экология һәм яшьләр: экологик культураны формалаштыруда китапханәләр роле» темасы буенча семинар үткәрде. Бу чарада" Х.һәм А.Вәлиуллин исемендәге Саба балалар сәнгать мәктәбенең " укытучылары Газизова Гүзәл Равил кызы һәм Галиева Эльвира Раеф кызы мастер-класс үткәрделәр. Мастер-класс үз язма һәм кулинар китапларын "скрапбукинг" техникасында ясауда иде. Семинар башында кунакларны әзерләү техникасы белән таныштырдылар, аннары практик эшкә керештеләр, һәркем үз эшен бизәде. Мастер-класста катнашучылар башкарылган эшләнмәләрдән канәгать калдылар.

Беркадәр вакыт элек безнең  лексиконга, кызганычка каршы, "Экстремизм", "Терроризм"кебек куркыныч сүзләр килеп керде. Бу төшенчәләр артында нәрсә яшерелгәнен хәзер инде һәр бала белә. Ләкин бу сүзләрне барысы да дөрес аңламый икән. Кызганычка каршы, балалар күбесе бу сорауга җавапны белми.

"Экстремизм" һәм "Терроризм" ның нәрсә икәнен һәм аларның хәзерге җәмгыять өчен нинди куркыныч тудыруын бергәләп ачыклау өчен,  Саба балалар сәнгать мәктәбе  укучылары белән берлектә "Террорчылыкка каршы" айлык  кысаларында бию бүлеге укучылары белән "Экстремизм - заман проблемасы"дип исемләнгән аралашу сәгате үткәрделәр.

Мөбарәкҗанова Альбина Зөфәр кызы һәм Гарипова Гүзәл Марат кызы "Экстремизм", "Терроризм"," Толерантлык", "Эмпатия " кебек төшенчәләрне аңлатырга тырыштылар. Укучылар әлеге тема буенча презентация белән таныштылар. Укучыларга дөрес юл сайларга ярдәм итә торган белешмәләр тапшырылды.  Ахырдан укучылар белән флешмоб оештырылды.

Китапханәдәге яңа китаплар-китапханәчеләр һәм чын уку сөючеләр өчен һәрвакыт көтелгән вакыйга. Ике басу Арташ авыл китапханәсенең мөдире "Танышыгыз!Яңа китаплар" һәм "Уңган куллар" клубы өчен күзәтү үткәрде. Без бергәләп яңа китаплар турында фикер алыштык, кызыклы өзекләр укыдык. Һәркем үзе өчен кызыклы китап тапты, аны рәхәтләнеп өйгә алып кайтты.