ХЕЗМӘТ НОРМАЛАРЫ НӘРСӘ УЛ?
РФ Хезмәт кодексының 159 маддәсе хезмәткәрләргә эш бирүче тарафыннан эшчеләрнең вәкиллекле органы фикерен исәпкә алып яки коллектив килешү белән билгеләнгән хезмәт нормалаштыру системаларын куллану гарантияләнә. РФ Хезмәт Кодексының 129 маддәсе нигезендә хезмәткәрнең хезмәт хакы хезмәткәрнең квалификациясенә, башкарылган эшнең катлаулылыгына, санына, сыйфатына һәм шартларына бәйле рәвештә хезмәт өчен бүләк буларак билгеләнә, шулай ук компенсация һәм стимуллаштыручы түләүләрне үз эченә ала. Башкарылган эшнең санын билгеләү өчен хезмәт нормалары хезмәт итә.
Хезмәт нормалары шулай ук эшләрнең күп вакыт таләп итүен, эш төрләренә чыгымнарның бәясен исәпләү өчен хезмәт итә. Бертөрле эшләр өчен РФ Хөкүмәтенең 11.11.2002 N 804 карары белән расланган Кагыйдәләргә ярашлы рәвештә, типовой (тармак-ара, тармак-ара, һөнәри һәм башка) хезмәт нормалары эшләнә һәм билгеләнә ала
Россия Хезмәт министрлыгы тарафыннан дәүләт (муниципаль) учреждениеләрендә хезмәт нормалаштыру системаларын эшләү буенча Методик тәкъдимнәр - 30.09.2013 ел, 504 номерлы Боерык, шулай ук федераль башкарма хакимият органнары өчен хезмәтнең типовой тармак нормаларын эшләү буенча Методик тәкъдимнәр - 31.05.2013 ел, 235 номерлы Боерык расланды. Хезмәт нормаларының төп төрләре булып: вакыт нормалары, эшләү нормалары һәм хезмәт күрсәтү нормалары тора.
Хезмәт нормаларыннан тыш, хезмәт нормативлары да бар. Алар арасындагы принципиаль аерма түбәндәгечә. Хезмәт нормалары билгеле факторлар өчен нормалаштырыла торган процессны үтәүнең конкрет шартларына карата исәпләнә.
Хезмәт нормативлары типик яки уртача оештыру-техник шартларның төрле вариантларына билгеләнә. Хезмәт нормалары конкрет эш өчен билгеләнә һәм системалы рәвештә яңадан карала. Хезмәт нормативлары күп тапкырлар хезмәт нормаларын исәпләү өчен кулланыла һәм озак вакыт яңадан карап чыкмыйча гамәлдә, чөнки оештыру-техник һәм башка шартларның үзгәрешләре эш җыелмасы буенча конкрет эш урыннарына караганда акрынрак бара.