26 апрель - Габдулла Тукайның туган көне

2019 елның 25 апреле, пәнҗешәмбе

    Габдулла Тукай 1886 елның 26 апрелендә Кушлавыч авылында туган. Тукай өлешенә авыр балачак туры килә: Габдулла абый биш айга якын булганда, әтисеннән мәхрүм ителә; соңрак әнисе баланы хәерче карчык тәрбиясенә калдыра, аннары кире ала, тик тиздән үлә һәм дүрт яшендә малай түгәрәк ятим була. Әти аны әтисе Зиннәтулла гаиләсенә биргән. Г. Тукай бабасы гаиләсендә булу турында болай дип искә ала: «мине барысы да толкали һәм шпага төшерде. Минем күз яшьләре бар иде — юатуларсыз, балалар шуклыксыз-хуплауларсыз, ризык һәм туклану-укор һәм усаллык белән. Бу гаиләдә мин җилләткеч һәм башка балалар авырулары белән чирләдем, ераклыкка кадәр үлде һәм чишмә башында булдым. Чирләгәч, бер үк нәрсә ишеттем:“тиз арада җитәр идек, бер авызга азрак булыр иде». Гаиләдә яши алмаган малай Зиннәтулла бабай таныш ямщик белән Казанга юллый, анда Г. Тукай тәрбиягә алган гаиләдә: «Ямчы Печән базарына туктый һәм толпага төшә башлый: „баланы тәрбиягә бирәм, кем алачакмын“, - дип кычкыра. Толпадан ир чыкты, мине ямщиктан алып, кабул итү улы буларак, өенә алып кайтты». Мөхәммәтвәли исемендәге Яңа Татар бистәсенең булдыклы кешесе гаиләсендә. Тукай 2 елга якын үткәрде. Аның тәрбиягә бала алган ата-аналары авырып, Габдулланы Өчилгә кайтарырга мәҗбүр була. Зиннәтуланың бабасы гаиләсендә Габдулла Тукайның кайтуына шат булмаган. Г. Тукай искә төшерде: «өйдәгеләр өчен кайтавым мине мәңгегә коткардылар дип санаган, көтелмәгән хәл булды. Тиздән мине шәһәрдә урнаштыруда зыян күргән бабай һәм әби авылда гаилә табарга уйлаганнар. Яныннан үтеп киткән һәр кеше ятимне гаиләгә алырга теләмиме, дип сорадылар. Һәм мондый гаилә табылды. 1892-1895 елларда Тукай тормышы Кушлавычтан ерак түгел Кырлай авылында крестьян Сәгди гаиләсендә уза. Мондый шартларда егетләрнең шагыйрь бүләге таралуы гаҗәп тоела. Кызганычка каршы, авырулар һәм ачлык белән өзелгән сәламәтлек аңа иҗат өчен бик аз вакыт сарыф иткән. Бу бәйрәм, традицион рәвештә, хәзерге татар әдәби теленә нигез салучыларның берсе, публицист һәм җәмәгать эшлеклесе Габдулла Тукайның туган көнендә билгеләп үтелә.

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International